Kalite Kontrol ve Kalite Kontrol Araçları
Üretilen ürünün veya verilen hizmetin, tüketicinin talep ve beklentilerini en iyi şekilde karşılaması amacıyla, üretimin her aşamasında sürdürülen denetim işlemidir. Üretimin planlanması aşamasında belirlenen kalite standartlarına, üretim sonrasında ne ölçüde uyulduğunun incelenmesidir.
Satın alınan malzemenin/hammaddenin üretime girmeden önce, önceden belirlenmiş kalite standartlarını karşılayıp karşılamadığını denetler, üretim süreci boyunca tasarım vb. gibi özelliklerin talep edilene uygunluğunu inceler. Temel amaç, beklenmeyen aksaklıkları önceden tespit edip hatalı ürün oranını en aza indirgemek; sunulan ürün veya hizmet için mümkün olan en yüksek kalite seviyesine ulaşmaktır.
Kalite Kontrol süreci bazı temel adımlardan oluşur. İlk olarak kontrol edilecek üretim süreci seçilir ve ardından ürün için hedeflenen kalite standartları belirlenir. Üretim sonrasında gerçekleşen performans ölçülür ve hedeflenen ile nihai ürünün kalite standartları yorumlanır, eğer ikisi arasında fark varsa AR-GE çalışmaları yapılır, ürün hedeflenen kalite ölçüsüne gelecek şekilde tekrar üretime girer.
Kalite Kontrol aşamasında kalite problemlerini çözmekte oldukça etkili olan 7 kalite aracı bulunmaktadır. Bunlar; Balık Kılçığı Diyagramı, Kontrol Diyagramı, Pareto Analizi, Akış Diyagramı, Serpilme Diyagramı, Histogram ve Kontrol Çizelgesi’dir. Balık Kılçığı Diyagramı, sebep-sonuç ilişkisi üzerinden, "Problemi yaratan tüm sebepler bazı kaynaklar yüzünden oluşur" mantığından yola çıkılarak; sonuçları ortaya çıkaran sebepleri gösterip görselleştirmek ve analizini yapmak için oluşturulur. Sebepler, hataya neden olan kaynakları tespit edebilmek adına ana kategorilere ayrılır ve bu kategorilere insan, methodlar, malzemeler, ölçümler, çevre vb gibi alt sebepler eklenir. Temel amaç, meydana gelebilecek kalite hatalarının engellenmesidir. Kontrol Diyagramı, kalite sürecini izlemeye ve incelemeye yarar. Pareto Analizi ise, kalite kontrolde artan hatalı üretimin veya müşteri memnuniyetsizliğinin altındaki sebepleri önem derecelerine göre sıralar. Serpilme Diyagramı, problemimize hangi kaynakların neden olduğunu detaylı bir şekilde görmemize yardımcı olur. Serpilme Diyagramı olşturulurken ilk olarak bir neden-sonuç tablosu çizilir, daha sonra elimizdeki kaynakların birbiri ile bağlantılarını görmek adına Serpilme Diyagramı çizilir. Neden-sonuç tablosu ile birlikte Serpilme Diyagramı, kalite problemlerinin kaynaklarının analizini yapar.
