Sistem Nedir?
Günümüzde en fazla kullanım alanı bulmuş sözcüklerden biri de " sistem" sözcüğüdür. Sistem kavramı; çok geniş bir anlama sahip olmakla birlikte; birden fazla varlık arasındaki devamlı ilişkiler olarak açıklanabilir. Bu varlıklar biyolojik, fiziksel, beşeri veya düşünsel olabilirler. Öyle ki, sistem sözcüğüne her yerde ve her zaman rastlayabileceğimizi söylemek hiç de abartma olmayacaktır. Günlük konuşmalar da, seçkin toplantılarda sistem sözcüğünün kullanıldığını görebiliriz. Günlük yaşamımızda ulaşım sistemleri, eğitim sistemi, bankacılık sistemleri, güneş sisteminin hatta futbol takımları sistemleri gibi hepsi günlük hayatımızın içinde olduğu yapılardır. Daha bunlar gibi birçok kavram sistem sözcüğünün yanı başında gelir. Bir anlamda, çevremizde ki herşey birer sistemdir: Bir ağaç, bir apartman, bir insan, bir kent, bir otomobil…
Böyle geniş anlamlar içeren bir sözcüğün tek bir tanımın içine sığdırmak oldukça zordur.Ancak, böylesine yaygın ve farklı kullanıma rağmen yine de, sistem olarak adlandırdığımız tüm bu kavramların bazı ortak ve evrensel noktaları taşıdıkları söylenebilir.
Sistem Yaklaşımı
Sistem yaklaşımı yaşanan olaylara, durumlara ve sorunları bütün olarak inceleyebileceğimiz bir çerçeve olarak kabul edilir, sistem görüşü ve sistem düşüncesi bakış açısıyla yaklaşımı ifade eder. Sistem; iç ve dış faktörleri birbirinden ayıran bir sınırı olan, sistemle ilişkili girdi ve çıktıları belirlemek için çevre ile etkileşimde olan tutarlı bir bütün olarak tanımlanabilir. Sistemin Özellikleri Sistem bir bütündür. Sistemler birbiri ile ilişkilidir, sistemler kendisini oluşturan alt sistemlerin toplamından fazlasını ifade eder. Her sistemin bir çevresi vardır. Alt sistemler birbirlerini etkileyen ve aralarında karmaşık bir yapının olduğu sistemin parçalarıdır. Sistemlere alt sistemler eklenebilir ve çıkabilir. Sistemin yapısı sürekli çevresi ve kendi özellikleriyle uyumlu olarak döngüsel bir değişim gösterir. Sistem aldığı girdilerle çıktılar oluşturur. Sistemler birbiri ile ilişkili olduğundan sistemlerin sınırlarının kesin olarak belirlenmeleri olanaksızdır.
Sistem Türleri
Açık ve Kapalı Sistemler: Açık sistem, madde enerji veya bilgi girdileri alır ve bu bilgilerden çıktı sağladığında açık sistem olur ve açık sistemler çevreye bağlıdır. Kapalı sistem sadece bilgi girdisi için açık olan, diğer bütün faaliyetlerinde çevreden bağımsız olan sistemdir.
Canlı ve Cansız Sistemler: Biyolojik özelliklere sahip sistemler canlı sistemlerdir. Canlı sistemler çevreye karşı açık sistemlerdir. Tüm canlı sistemler biyolojik sistemlerdir ve biyolojik sistemler ömürleri bitince ölürler. Canlılık özellikleri göstermeyen sistemlere cansız sistemler denir
Gerçek Sistemler (Somut veya Fiziksel): Sonuçları gözlemlerden çıkarılan, gözlemciden bağımsız olarak bulunan sistemlerdir.
Soyut Sistemler: Gerçeğe uyan kavramsal sistemlerdir. Modellemeler örnek olarak verilebilir.
Kavramsal Sistem: Dilbilimi, matematik, mantık gibi sembolik fikir yapıları olan sistemlerdir.
Sosyal Sistemler: İnsan gruplarının meydana getirdiği sistemlerdir. İnsanlar ortak noktalarda birleşme amacıyla, ortak değerleri, dilleri ve inanç sistemleri ile maddi ve manevi çıkarlar doğrultusunda grup oluşturma ihtiyacı duyarlar. Her insan, kendisi bir sistem olduğu gibi, sosyal sistemlere girerek onun bir parçası, elemanı yani alt sistemi olmaktadır.